Μαθαίνοντας να αγκαλιάζουμε τη μοναδικότητά του και να ενισχύουμε την αυτοεκτίμησή του
Κάθε παιδί είναι ένας ξεχωριστός κόσμος.
Έχει τον δικό του ρυθμό, τον δικό του τρόπο σκέψης, τα δικά του ενδιαφέροντα και ανάγκες. Κι όμως, το σχολείο και η κοινωνία συχνά προσπαθούν να τα βάλουν όλα στο ίδιο «κουτί» — με κοινά πρότυπα μάθησης, συμπεριφοράς και επίδοσης.
Για πολλά παιδιά αυτό το κουτί είναι πολύ στενό.
Και τότε δεν είναι τα παιδιά που «αποτυγχάνουν»… αλλά το ίδιο το κουτί που δεν χωρά τη διαφορετικότητά τους.
🌱 Τι σημαίνει «διαφορετικότητα»;
Η διαφορετικότητα δεν είναι «πρόβλημα» — είναι ο φυσικός τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται η ανθρώπινη ποικιλία.
Μπορεί να αφορά:
- τον τρόπο μάθησης (οπτικό, ακουστικό, κιναισθητικό),
- τις κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες,
- ή το γνωστικό-συναισθηματικό προφίλ του παιδιού.
Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας(ΔΕΠ-Υ) ή με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) δεν «υστερούν».
Απλώς μαθαίνουν και εκφράζονται με διαφορετικούς τρόπους — και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
💔 Τι συμβαίνει όταν δεν αποδεχόμαστε τη διαφορετικότητα
Όταν ένα παιδί νιώθει ότι «δεν ανήκει», ότι είναι «λάθος» ή «κατώτερο», κινδυνεύει να αναπτύξει χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος ή ακόμα και σχολική αποφυγή.
Η συνεχής σύγκριση με τους άλλους ενισχύει το αίσθημα αποτυχίας και αποθαρρύνει την προσπάθεια.
Το ζητούμενο δεν είναι να πιέσουμε το παιδί να ταιριάξει.
Είναι να αλλάξουμε εμείς το πλαίσιο ώστε να χωράει και εκείνο.
🌼 Ο ρόλος των γονέων: Πώς καλλιεργείται η αυτοεκτίμηση
Οι γονείς είναι οι πρώτοι και πιο καθοριστικοί «καθρέφτες» της αυτοεικόνας ενός παιδιού.
Μερικοί τρόποι να στηρίξουμε το παιδί που δεν «ταιριάζει»:
- 💛 Αγάπη χωρίς όρους – Αξίζει την αποδοχή και την αγάπη μας απλώς επειδή είναι.
- 🌟 Εστίαση στα δυνατά του σημεία – Μπορεί να μην είναι «καλός στα μαθηματικά», αλλά να έχει φαντασία, ενσυναίσθηση ή καλλιτεχνικό ταλέντο.
- 📈 Ενίσχυση της προσπάθειας, όχι μόνο του αποτελέσματος – Η πρόοδος έρχεται βήμα-βήμα.
- 🤝 Συνεργασία με ειδικούς – Ένας ειδικός παιδαγωγός ή σύμβουλος μπορεί να σχεδιάσει εξατομικευμένες παρεμβάσεις που υποστηρίζουν το παιδί και καθοδηγούν τους γονείς.
🌈 Η επιτυχία δεν έχει μία μόνο μορφή
Πολλά παιδιά που θεωρήθηκαν «διαφορετικά» διέπρεψαν όταν τους επιτράπηκε να μάθουν και να εκφραστούν με τον δικό τους τρόπο.
Η διαφορετικότητα δεν είναι εμπόδιο — είναι πηγή δημιουργικότητας, καινοτομίας και χαράς.
Το σημαντικότερο μήνυμα που μπορούμε να δώσουμε στο παιδί μας είναι:
«Σε βλέπω. Σε αποδέχομαι. Είσαι αρκετός/ή ακριβώς όπως είσαι».
📚 Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- Armstrong, T. (2012). Neurodiversity in the Classroom: Strength-Based Strategies to Help Students with Special Needs Succeed in School and Life. ASCD.
- Singer, J. (1999). Why can’t you be normal for once in your life? From a ‘problem with no name’ to the emergence of a new category of difference. In M. Corker & S. French (Eds.), Disability Discourse (pp. 59–67). Open University Press.
- UNESCO (2017). A guide for ensuring inclusion and equity in education.
- Γενική Γραμματεία Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης (2022). Οδηγός για τη διαφοροποιημένη διδασκαλία. Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
- Χατζηχρήστου, Σ. (2011). Συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη παιδιών και εφήβων: Πρόγραμμα πρόληψης και ενίσχυσης της ψυχικής ανθεκτικότητας. Εκδόσεις Τυπωθήτω.
