Η θεραπεία με ζώα έχει τις ρίζες της από το τo 1953, όταν o Boris Levinson, ένας ψυχοθεραπευτής παιδιών, ανακάλυψε ότι ο σκύλος του είχε θεραπευτική επίδραση στους ασθενείς του (Melson, 2001).
Έκτοτε η θεραπεία με ζώα έχει ενσωματωθεί σε αρκετά προγράμματα και έχει στηριχθεί σε διάφορα είδη ζώων. Τα άλογα και τα σκυλιά είναι πρώτα στη λίστα, ωστόσο γάτες, κουνέλια, πουλιά και άλλα ζώα έχουν χρησιμοποιηθεί θεραπευτικά (Fine, 2006).
Η θεραπεία μέσω σκυλιών αφορά την ενσωμάτωση σκυλιών σε θεραπευτικές παρεμβάσεις με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. Πρόκειται για μια θεραπεία δομημένη και εξατομικευμένη στις ανάγκες και στους στόχους του ατόμου, και εκτελείται από κάποιον εκπαιδευμένο επαγγελματία (Altschiller 2011).
Η Θεραπεία μέσω σκύλων φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί αρκετά με παιδιά τα οποία έχουν διαγνωστεί με διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (Αυτισμό). Κάτι το οποίο γίνεται όλο και συχνότερα είναι να τοποθετούνται σκύλοι θεραπείας σε πλαίσια σχολείων και βιβλιοθηκών σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τις ικανότητες της γραφής και της ανάγνωσης των μαθητών και παράλληλα τον ενθουσιασμό τους για ανάγνωση.
Σε τέτοιους είδους προγράμματα οι μαθητές διαβάζουν δυνατά στα σκυλιά. Η χρήση αυτών των προγραμμάτων φαίνεται να επιδρά θετικά στα παιδιά με ειδικές ικανότητες όπως στα επίπεδα άγχους, σε καλύτερη αντίληψη και ερμηνεία των κοινωνικών καταστάσεων καθώς και στο κίνητρό τους για ανάγνωση και μάθηση.
Όσον αφορά τα επίπεδα άγχους, έρευνες δείχνουν πως η παρουσία των ζώων βελτιώνει τον χτύπο της καρδιάς και την πίεση του αίματος. Ερευνητές υποστηρίζουν πως η παρουσία κάποιου ενήλικα που διορθώνει κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης αυξάνει τα επίπεδα άγχους του μαθητή, ενώ η παρουσία του σκύλου που είναι εκεί και σε ακούει χωρίς να κρίνει, μπορεί να ανακουφίσει το άγχος του μαθητή (Jalongo 2005).
Σχετικά με τις κοινωνικές ικανότητες, ο συναισθηματικός δεσμός που αναπτύσσεται ανάμεσα στο παιδί και το ζώο μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά που δυσκολεύονται στην κοινωνικοποίηση (Jean Kirnan et al. 2017). Η πλειοψηφία ερευνών σε προγράμματα με σκύλους έδειξε πως βελτίωσαν τις κοινωνικές τους ικανότητες όπως το να ξεκινούν αλληλεπιδράσεις, να ανταποκρίνονται στους άλλους, να χαμογελούν, να χρησιμοποιούν τον κατάλληλο τόνο φωνής, να κάνουν βλεμματική επαφή και γενικώς να βελτιώνουν τις σχέσεις με τους συνομήλικους (Anderson 2007).
Επίσης μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες που συμμετείχαν σε προγράμματα διαβάσματος με παρουσία σκύλου θεραπείας απέκτησαν περισσότερη αυτοπεποίθηση στο διάβασμά τους, και αυξήθηκε το κίνητρό τους να διαβάζουν (Wendy Abigail Treat, 2013). Το να διαβάζεις δυνατά στο σκυλί θεραπείας φαίνεται να εμπνέει τα παιδιά να απολαμβάνουν το διάβασμα περισσότερο (Beetz; 2015) και να θέλουν να διαβάσουν στα σκυλιά περισσότερο (Friesen, 2012).
Τέλος έρευνες δείχνουν πως τα παιδιά που συμμετείχαν σε προγράμματα με σκύλους θεραπείας φάνηκε να βελτιώνουν το επίπεδο της ανάγνωσής τους (Kirman et al 2018). Πιο συγκεκριμένα εμφάνισαν βελτιώσεις στην ταχύτητα της ανάγνωσης, στην προφορική ευχέρεια και στο ρυθμό της ανάγνωσης (Griese, J. O. 2010).
Η βιβλιογραφία δείχνει ενθαρρυντικά ευρήματα για τη χρήση σκύλων θεραπείας σε θεραπευτικά προγράμματα παιδιών με ειδικές ικανότητες. Ωστόσο χρειάζεται να γίνουν και άλλες έρευνες με μεγαλύτερα δείγματα πληθυσμού και με βελτιωμένες μεθοδολογίες (Kirman et al (2018).
Βιβλιογραφία
Altschiller, D. (2011). Animal-assisted therapy. Santa Barbara, CA: Greenwood.
Anderson, K. L. 2007. “Who Let the Dog In? How to Incorporate a Dog into a Self-Contained Classroom.” Teaching Exceptional Children Plus4
Wendy Abigail Treat. (2013). Animal Assisted literacy Instruction for students with identified learning disabilities: Examining the effects of incorporating a therapy dog into guided oral reading sessions.
Fine, A. H. (Ed.). (2006), Handbook on Animal-Assisted Therapy theoretical foundations and guidelines for practice, second edition. San Diego, CA: Academic Press (an imprint of Elsevier).
Griese, J. O. 2010. “A Canine Audience: The Effect of Animal-Assisted Therapy on Reading Progress among Students Identified with Learning Disabilities.” Doctoral dissertation University of South Florida. Accessed September 27 2015.
Martin, F., & Farnum, J. (2002). Animal Assisted therapy for children with pervasive developmental disorders. Western Journal of Nursing Research, 24, 657-660.
Melson, G. F. (2001). Why the wild things are: Animals in the lives of children. Cambridge, MD: Harvard University Press.
Jalongo, M. R. (2005). “What are all these dogs doing at school?”: Using therapy dogs to promote children’s reading practice. Childhood Education, 81(3), 152–158. doi:10.1080/00094056.2 005.10522259.
Odendaal, J. S. J. (2000). Animal-assisted therapy—Magic or medicine? Journal of Psychosomatic Research, 49, 275–280.
Pet Partners (2015, September 1). Learn/terminology. Retrieved from https://petpartners.org/learn/terminology/.